Energie regelgeving en maintenance engineer in opleiding

Dit is een regelgeving vanuit de Europese Unie die te maken heeft met het energieverbruik van elektromotoren om bij te dragen aan de Europese Green Deal. De verordening schrijft voor dat elektromotoren aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen qua efficiëntie. De EU maakt hiervoor gebruik van de energieklasse International Efficiency (IE), gepubliceerd door de International Electrotechnical Commission (IEC), die klasse IE1 t/m IE4 definieert. IE4 geeft de meest efficiënte klasse aan. Per juli 2023 zijn de richtlijnen hiervoor aangescherpt en moeten motoren (2-, 4- en 6-polig):

• Van 0,12 tot 1000kW minimaal voldoen aan IE2
• Van 200kW en meer voldoen aan IE3
• Van 75kW tot 200kW voldoen aan IE4

Voor bedrijven kan de aangescherpte verordening ingrijpend zijn. Om iets te kunnen zeggen over de efficiëntie van alle elektromotoren moet je deze in kaart hebben gebracht en bepalen of de motoren momenteel al voldoen aan een bepaalde IE klasse (1-4). Dit is voor veel bedrijven een project op zichzelf. Daarnaast moeten alle motoren die nog niet voldoen aan de nieuwe norm potentieel worden vervangen. Dit hangt af van de terugverdientijd van een nieuwe motor. Als deze zichzelf binnen vijf jaar terugbetaalt, door een besparing in energie, ben je verplicht om de motor te vervangen door een zuiniger exemplaar.

Wat als een bedrijf zich niet aan de verordening houdt?

• De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG), is verantwoordelijk voor de vergunningverlening, het toezicht en de handhaving op het gebied van milieu, bouwen en wonen in de regio Noordzeekanaalgebied, waaronder Amsterdam. De OD NZKG controleert of bedrijven die elektromotoren gebruiken of produceren voldoen aan de milieuwetgeving, zoals de Wet milieubeheer, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en de Activiteitenbesluit milieubeheer. Indien je niet voldoet aan de regels loop je het risico om door de OD NZKG op de vingers getikt te worden. Dit kan leiden tot het intrekken van een vergunning.

Om een beeld te geven over welke aantallen het gaat, laten we een rekenvoorbeeld zien. We gaan uit van een vrij standaard 18,5kW motor, een motor die qua vermogen veel voorkomt. In dit scenario vervangen we een oude motor met een verouderde energie-klasse (EFF2) door een nieuwe met IE2 klasse. We gaan uit van een motor die continue draait. Bij Bunge geldt dit voor veel motoren.

Bovenstaande tabel geeft weer wat de efficiëntie is en het verbruik per dag. Als je dit doortrekt naar het verbruik per jaar is het verschil tussen beide motoren 3.194,34 kWh. Dit bespaar je dus aan energie als je overgaat naar een zuinigere motor. Deze besparing is vergelijkbaar met het jaarlijkse energieverbruik van een ruim huishouden*.

Voor bedrijven zal de verordening dus betekenen dat de huidige motoren in kaart gebracht moeten worden, een potentiële uitdaging die om een efficiënte aanpak vraagt. Bij Bunge was al een grote stap gemaakt, echter was het in kaart brengen voornamelijk gedaan op basis van de criticality analysis. Veel motoren met een lage CA score waren daardoor nog niet in beeld. Aangezien de verordening geldt voor álle motoren, is er nog wat werk aan de winkel.

Een andere uitdaging is om de benodigde investering in nieuwe motoren helder te krijgen. Voor motoren is dit relatief makkelijk te doen, door ze te vergelijken met een variant in de nieuwe IE4 klasse. Motoren met vergelijkbaar vermogen en toerental vergelijk je met elkaar om de eventuele verbetering in efficiëntie te weten te komen. Het wordt lastiger als het gaat om motorreductoren, waarbij de reductiefactor ook een rol gaat spelen en de bouwvorm meer kan afwijken. Om te voorkomen dat je voor 1000+ motoren een kostenindicatie moet aanvragen scheelt het wanneer je bepaalde standaardisatie aanbrengt in de gebruikte motoren. Hierdoor wordt het aantal verschillende motoren verminderd en gebruik je op meer plekken dezelfde motor(reductor). De directe uitdaging die er nu ligt met het uitzoeken van de energieklasse kan een extra zetje geven om deze standaardisatie vorm te gaan geven.

Naast de uitdagingen biedt de verordening ook kansen. Daar waar er geen budget leek te zijn voor het vernieuwen van motoren kan dit de uitgelezen kans zijn om hiervoor wél budget vrij te kunnen maken. Het maken van een businesscase is immers nodig voor motoren die momenteel niet voldoen. Als de businesscase positief uitkomt ben je verplicht om de motor te vervangen. Dit levert je naast een efficiëntere motor ook een lagere kans op downtime op, immers is de motor nieuwer en zal deze het minder snel begeven in vergelijking met een oudere motor.

Als student Technische Bedrijfskunde ben ik altijd gefascineerd geweest door de complexe wereld van industriële systemen en processen. De kans om stage te lopen bij Veerenstael, een consultant bedrijf gespecialiseerd in onderhoud en met veel klanten in de industrie, leek me daarom erg interessant. Het biedt me de mogelijkheid om mijn theoretische kennis in de praktijk te zien/brengen en te begrijpen hoe onderhoudsprocessen werken in een echte industriële omgeving.

Gedurende mijn stage word ik begeleid door ervaren professionals, waaronder Bart van Donkelaar van Veerenstael. Hun begeleiding helpt me om mijn vaardigheden te ontwikkelen en een dieper inzicht te krijgen in het vakgebied Maintenance Engineering. Ik heb al veel geleerd over de complexiteit van industriële onderhoudsprocessen en de impact van regelgeving op de bedrijfsvoering.

Mijn rol als student-Maintenance Engineer bij Bunge omvat het ondersteunen van Bart bij het in kaart brengen van ketting aangedreven motoren en het beoordelen van hun efficiëntie in overeenstemming met de EU Verordening 2019/1781. Dit houdt in dat ik meewerk aan het identificeren van motoren, het bepalen van hun energie-efficiëntie en het opstellen van aanbevelingen voor vervangingen.

Het in kaart brengen van alle ketting motoren is een complexe taak en leverde bij de start ietwat een speurtocht op, omdat er vooralsnog geen duidelijk beeld was waar deze ketting motoren zich bevonden. De uitkomst biedt echter kansen voor Bunge, mede om budget vrij te maken voor het vernieuwen van motoren. Dit kan niet alleen leiden tot efficiëntere motoren, maar ook tot verminderde stilstand en een betrouwbaarder productieproces.

Ik heb tot nu toe een mooi inkijkje gekregen bij Bunge en Veerenstael m.b.t. aanpak, cultuur en leiderschapsstijlen. Het is daarnaast geweldig om te zien hoe ik mijn studiekennis praktisch kan toepassen in een echte industriële omgeving en heb ik meer geleerd over hoe regelgeving van invloed kan zijn op de bedrijfsvoering en hoe de industrie streeft naar duurzaamheid. Bovendien ben ik onderdeel van een team dat zich inzet voor energie-efficiëntie, wat mijn werk extra zinvol maakt.

*Bron bij energieverbruik huishoudens: https://www.milieucentraal.nl/energie-besparen/inzicht-in-je-energierekening/gemiddeld-energieverbruik/

MEER LEZEN OVER BART ZIJN WERKZAAMHEDEN?
https://www.veerenstael.nl/nieuws/een-terugblik-op-ervaringen-van-een-maintenance-engineer-bij-bunge/
WIL JE ZIJN VORIGE BLOGS TERUGLEZEN:
https://www.veerenstael.nl/nieuws/een-kijkje-in-de-keuken-week-6-root-cause-analysis-en-week-7-preventief-onderhoud/
https://www.veerenstael.nl/nieuws/een-kijkje-in-de-keuken-week-4-voorraad-op-orde-en-week-5-sap-aanvulling-materialen/
https://www.veerenstael.nl/nieuws/een-kijkje-in-de-keuken-week-2-criticality-analysis-en-week-3-bill-of-materials-bom/
https://www.veerenstael.nl/nieuws/in-12-weken-een-kijkje-in-de-keuken-van-een-maintenance-engineer/