FMECA blog 1: De touwtjes in handen met risicogestuurd onderhoud

Het doel van risicogestuurd onderhoud is het managen van risico’s op verschillende vlakken. Voorbeelden hiervan zijn het borgen van de veiligheid, het tegengaan van milieuschade of het voorkomen van onnodige stilstand in een bedrijfsproces. Er wordt in kaart gebracht aan welke prestatie-eisen de installaties moeten voldoen. De risico’s op falen worden bepaald en om deze risico’s te beheersen worden er maatregelen opgesteld. Vaak is risicogestuurd onderhoud een combinatie van Reliability Centered Maintenance (RCM) en Failure Mode Effect Criticality Analysis (FMECA).

• FMECA is een methodiek om op een systematische manier het risico op falen van een bepaalde functie vast te stellen. Hiervoor wordt per object, installatie of zelfs component gekeken naar de functie, de faalwijze, de faalkans en het gevolg bij falen. Na het bepalen van de kans en het gevolg is het risico af te leiden uit de vooraf gedefinieerde risicomatrix (risico = kans x gevolg).
• Onderdelen van de RCM(II) theorie helpen na het bepalen van de risico’s met de FMECA, welke onderhoudsvorm het best toegepast kan worden om een risico op falen te verlagen. Dit kan zijn in de vorm van storingsafhankelijk onderhoud (SAO), gebruiksafhankelijk onderhoud (GAO) of toestandsafhankelijk onderhoud (TAO). Als geen van deze onderhoudsstrategieën het risico kunnen verlagen, is een modificatie van het systeem aan te raden. Aanvullend aan onderhoudsvorm wordt er gekeken naar taken die voortkomen uit praktische ervaring en wet, norm en regelgeving.

Wanneer er per (deel)installatie is bepaald wat de risico’s bij falen zijn, worden de beheersmaatregelen bepaald. Deze maatregelen zorgen ervoor dat de kans op falen wordt verlaagd en/of dat de gevolgen die daarbij optreden minder ernstig zijn. Voorbeelden van beheersmaatregelen zijn:

• Het verlagen van de kans op onverwacht falen door: inspecties, preventieve vervangingen, hogere of lagere onderhoudsfrequenties of toepassen redundantie.
• Beperken van het gevolg van het falen; het opnemen van (extra) reserveonderdelen of het toepassen van incident protocollen.

Rob Goedhart: “Het doel is niet te veel, maar ook niet te weinig beheersmaatregelen uit te voeren. Installaties met een groot faalgevolg op het bedrijfsproces, worden daarom voorzien van voldoende beheersmaatregelen. Zo wordt onnodige stilstand van het bedrijfsproces voorkomen. Het gevolg is een hogere uptime én betrouwbaarheid van het bedrijfsproces. Uiteindelijk zal dit leiden tot een beter bedrijfsresultaat.”